Chính vì vậy, nhiềuluật sư Việt Nam và Hoa Kỳ khuyến cáo, muốn đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trườngnày, doanh nghiệp cần đặc biệt chú ý tới việc đăng ký nhãn hiệu hàng hoá và tìmhiểu rõ hơn về ảnh hưởng của luật sở hữu trí tuệ Hoa Kỳ tới các sản phẩm.

Thị trường lớn củadoanh nghiệp ViệtNam

Hoa Kỳ được đánh giálà thị trường xuất khẩu số 1 đối với hàng hoá của Việt Nam, xu hướng này càngtrở nên rõ rệt hơn khi Việt Nam trở thành thành viên của WTO.

Số liệu thống kê chothấy kim ngạch xuất khẩu hàng Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt 8 tỉ USD trong năm 2006,dự kiến 2007 đạt hơn 10 tỉ USD. Hàng xuất khẩu sang Hoa Kỳ năm vừa qua đã chiếmkhoảng 20% tổng kim ngạch xuất khẩu của ViệtNam. Các mặt hàng xuất khẩu chủ đạocủa ViệtNamsang thị trường này (không kể dầu thô) là dệt may, thuỷ sản, giày da và đồ gỗ.

Tính đến tháng 6 năm2007, 4 mặt hàng này chiếm 70% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ.Trong đó, với mặt hàng dệt may, Việt Nam đứng thứ tư trong số các nhà xuất khẩumặt hàng này vào Hoa Kỳ (chiếm 4% thị phần nhập khẩu), thủy sản đứng thứ 6(4,2% thị phần), đồ gỗ đứng thứ 6 và giày dép đứng thứ 2.

Theo nhận định củacác chuyên gia, hàng xuất khẩu của ViệtNam sang Hoa Kỳ mặc dù tăng mạnhnhưng vẫn bộc lộ bất cập. Ngoài dầu thô thì các mặt hàng thuỷ sản, dệt may lànhững mặt hàng chủ lực xuất khẩu sang Hoa Kỳ, trong khi đó những mặt hàng cóhàm lượng chất xám cao lại chưa xuất khẩu được nhiều, thậm chí số lượng còn rấtkhiêm tốn.

Chủ tịch Hội đồng quảntrị kiêm Tổng giám đốc Công ty Traphaco, bà Vũ Thị Thuận cho biết doanh nghiệpcủa bà đã nhận thấy các sản phẩm sinh học, thực phẩm chức năng, dược phẩm cónguồn gốc thảo dược đang là xu hướng sử dụng của thế giới và Traphaco rất mongmuốn có thể xuất khẩu sản phẩm của mình sang thị trường Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, theo bàThuận, cho đến nay, các sản phẩm thuốc, thực phẩm chức năng từ thảo dược của ViệtNam vẫn chưa sang được thị trường Hoa Kỳ bởi hàng rào kỹ thuật vô cùng nghiêmngặt quy định tại thị trường này.

 Cần chú ý đến vấn đềthương hiệu

Theo các luật sư, đểthâm nhập vào thị trường Hoa Kỳ nổi tiếng nhiều vụ kiện, đăng ký bảo hộ nhãn hiệucần được doanh nghiệp đặc biệt lưu tâm. Doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ cácphương thức đăng ký bảo hộ ở Hoa Kỳ để bảo vệ nhãn hiệu một cách hữu hiệu,nhanh chóng và tiết kiệm.

Bên cạnh đó, doanhnghiệp cũng cần lưu ý vận dụng quy định quốc tế để chủ động có chiến lược xâmnhập thị trường nước ngoài. 

Khuyến cáo của ôngNeil F. Greenblum, Giám đốc Công ty Luật Greenblum & Bernstein, PLC (Hoa Kỳ),đưa ra là các doanh nghiệp Việt Nam cần đặc biệt chú ý đăng ký nhãn hiệu hànghoá, xây dựng thương hiệu cũng như thực hiện bảo vệ thương hiệu tại thị trườngHoa Kỳ.

 Theo ông Neil F.Greenblum thì các doanh nghiệp khi vào thị trường Hoa Kỳ cần đăng ký bảo hộnhãn hiệu và phải am hiểu Luật sáng chế Hoa Kỳ. Theo Luật này, để yêu cầu bảo hộđối với sáng chế thì tính hữu ích của sản phẩm phải được doanh nghiệp chứngminh. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng cần chứng minh được tính mới, phát hiện lầnđầu tiên của sản phẩm để yêu cầu được bảo hộ. Thời gian bảo hộ thường từ 17 đến20 năm tính từ khi bắt đầu nộp đơn của doanh nghiệp.

 Ông Neil F. Greenblumcũng đặc biệt lưu ý đối với các doanh nghiệp chuyên về dược phẩm, sinh học vàhoá học, khi vào thị trường Hoa Kỳ, cần chú ý tới Đạo luật Hatch-Waxman.

 Các luật sư Hoa Kỳcũng lưu ý các doanh nghiệp ViệtNam phải chú ý tới thủ tục tranh tụngtrước toà khi bị xâm phạm nhãn hiệu đã được đăng ký tại nước sở tại. Theo đó, tạiHoa Kỳ, toà án cấp quận sẽ là nơi xét xử đầu tiên tất cả các vụ kiện xâm phạmsáng chế.

 Theo ông Neil F.Greenblum, các quốc gia châu Á quan tâm và hoạt động rất nhiều trong lĩnh vựcdược thảo truyền thống.  Tuy nhiên lĩnh vựcdược thảo lại có sức cạnh tranh rất cao. Với sự tham gia của nhiều đối thủ cạnhtranh nên giá dược thảo rất thấp. Mặt khác hệ thống an sinh xã hội, bảo hiểm tạiHoa Kỳ lại không chi trả cho vấn đề liên quan đến dược thảo. Ở Hoa Kỳ ngườitiêu dùng có biết đến dược thảo nhưng không được phổ biến và yêu thích như cácnước châu Á, thậm chí so với châu Âu.

 Giám đốc Công ty luậtGreenblum & Bernstein cho rằng cách thức tốt nhất đối với các doanh nghiệpViệt Nam để thâm nhập vào thị trường Hoa Kỳ là nên sản xuất các sản phẩm nguyênliệu trung gian để bán cho các công ty khác. “Khi sản xuất các nguyên liệutrung gian như vậy, các bạn chắc chắn sẽ không bị kiện bởi vì trong trường hợpcó vi phạm sở hữu trí tuệ thì cái mà các bạn sản xuất không phải thuốc thành phẩm”,ông nói.

 Trong trường hợp bịkiện, theo ông Neil F. Greenblum, các doanh nghiệp ViệtNam trước hếtnên trông chờ vào sự phối hợp của các luật gia. Chính các luật gia là người đưara những tư vấn phù hợp có nên tiếp tục vụ kiện hay không và tiếp tục theo hướngnào.

 Doanh nghiệp cũng cầncó sự chuẩn bị từ trước khi đưa hàng vào Hoa Kỳ các tình huống có thể bị kiệnvà khi bị kiện thì đối phó như thế nào. Ông Neil F.Greenblum lưu ý các doanhnghiệp: “Trước hết chúng ta nên có sự tham vấn từ các luật sư ViệtNam. Sau đóchính các luật sư ViệtNamsẽ tìm hiểu xem có nên mời cả luật sư Hoa Kỳ không, để đi đến phương án tốt nhất”.

Thùy Trang

31/10/2007

 Nguồn: vneconomy