Tác giả: Chad P. Bown Meredith A. Crowley, Đại học Brandeis Cục Dự Trữ Liên Bang Ngân hàng ChicagoTóm tắtSự gia nhập ngày càng sâu vào hệ thống thương mại toàn cầu của nền kinh tế Trung Quốc và sự gia tăng năng lực xuất khẩu của quốc gia này đã có ảnh hưởng đối với quá trình đàm phán, hình thành và các quy định trong các thoả thuận thương mại quốc tế. Trong các biến đổi thì việc Trung Quốc chính thức trở thành thành viên của WTO vào năm 2001 đã tạo điều kiện cho các quốc gia thành viên cũ đi trệch hướng các nguyên tắc cơ bản của WTO như nguyên tắc có đi có lại hay đối xử tối huệ quốc (MFN) bằng cách cho phép các quốc gia này được tiếp cận với các biện pháp tự vệ phân biệt đối xử và hạn chế nhập khẩu đối với Trung Quốc viện trên lý do đe dọa “trệch hướng thị trường”. Bài nghiên cứu này đặt ra câu hỏi rằng liệu có bằng chứng lịch sử nào cho thấy việc áp dụng các biện pháp hạn chế thương mại phân biệt đối xử như vậy đối với Trung Quốc trong giai đoạn tiền gia nhập WTO sẽ khiến cho các nhà xuất khẩu nước này chuyển hướng sang các thị trường nhập khẩu khác. Để kiểm chứng vấn đề trên, chúng tôi sử dụng 1 hệ thống số liệu mới về cấp độ sản phẩm và các chính sách thương mại phân biệt đối xử đánh vào các mặt hàng xuất khẩu của Trung Quốc tại 2 thị trường nhập khẩu lớn nhất của nước này từ năm 1992 đến 2001. Điều đáng ngạc nhiên là chúng tôi không thấy bằng chứng nào cho thấy việc áp dụng các biện pháp hạn chế nhập khẩu này của Hoa Kỳ và Châu Âu trong giai đoạn trên lại khiến các nhà xuất khẩu Trung Quốc phải đổi hướng xuất khẩu sang các thị trường khác. Ngược lại, bằng chứng cho thấy các biện pháp này lại có ảnh hưởng lớn tới lượng hàng xuất khẩu của Trung Quốc vào thị trường thứ cấp, có nghĩa là việc Hoa Kỳ áp thuế chống bán phá giá đối với hàng Trung Quốc lại tương đương với mức giảm 20% tốc độ tăng trưởng tương ứng các mặt hàng xuất khẩu mục tiêu của nước này. Chúng ta sẽ đi tìm lời giải cho các kết quả khó hiểu trên cũng như các ẩn ý đằng sau sự bền vững của các quy định trong hệ thống thương mại thế giới.