Sản phẩm cá tra của Việt Nam được đánh giá là có nhiều dư địa tăng xuất khẩu vào Trung Quốc, nếu doanh nghiệp tiếp tục đáp ứng những tiêu chuẩn chất lượng và mở rộng các hoạt động tiếp thị.

Hiện nay, các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra trong nước đang được hưởng lợi từ sự căng thẳng thương mại Mỹ - Trung với việc các nhà nhập khẩu lớn chuyển sang nhập khẩu sản phẩm cá tra của Việt Nam. Gần đây Trung Quốc đã phê duyệt cho 33 mặt hàng thủy sản được miễn thuế vào nước này trong đó có mặt hàng cá tra, cá basa... Hiện có hơn 150 doanh nghiệp Việt Nam tham gia xuất khẩu thủy sản sang thị trường Trung Quốc, trong đó có khoảng 45 doanh nghiệp xuất khẩu cá tra.
Ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) - cho biết, lâu nay Trung Quốc vẫn là thị trường quan trọng trong xuất khẩu thủy sản nói chung và cá tra nói riêng của Việt Nam. Tuy nhiên, với việc Trung Quốc vừa nới lỏng chính sách nhập khẩu, mặt hàng cá tra đang rộng đường tiến vào thị trường đông dân nhất thế giới.

Nguyên nhân là do khi Trung Quốc miễn thuế cho các sản phẩm cá tra Việt Nam xuất vào nước này sẽ khiến giá cá tra Việt Nam cạnh tranh hơn so với các loại cá khác của các nước khác xuất khẩu vào Trung Quốc.
“Theo các số liệu mà VASEP nắm được, năm 2018, sản lượng cá tra xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc đạt khoảng 500 triệu USD và năm nay dự kiến sẽ tăng khoảng 10-15% so với năm ngoái. Bên cạnh đó, xu hướng của tầng lớp trung lưu tại Trung Quốc đang tăng nhu cầu đối với thuỷ sản nhập khẩu do lo ngại về an toàn thực phẩm. Người tiêu dùng Trung Quốc ưa chuộng sản phẩm nước ngoài và khai thác tự nhiên. Đặc biệt sẵn sàng bỏ tiền ra mua đối với các sản phẩm đã được thị trường Mỹ và châu Âu chấp nhận. Điển hình như sản phẩm cá tra Việt Nam từ ngày vào Mỹ đã tăng mức tiêu thụ tại Trung Quốc”-ông Hòe cho hay.

Theo đánh giá của giới kinh doanh, bối cảnh căng thẳng trong quan hệ thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc được cho là đang tạo ra những cơ hội nhất định cho cá tra Việt Nam. Lý do được chỉ ra là lâu nay các khách hàng cao cấp của Trung Quốc vốn nhập khẩu cá basa phi lê chất lượng cao từ Hoa Kỳ. Nay khi căng thẳng thương mại xảy ra họ có thể sẽ chọn các mặt hàng này từ Việt Nam để thay thế.

Ông Trương Đình Hòe cho biết, để đạt mục tiêu xuất khẩu tăng trên 10% vào thị trường Trung Quốc trong năm nay yếu tố quan trọng nhất mà doanh nghiệp cá tra cần đảm bảo vẫn là chất lượng.

Theo phân tích của ông Hòe, hiện giá cá tra của Việt Nam xuất khẩu đang khá hợp lý nên chúng ta cần giữ ổn định chất lượng để tận dụng lợi thế của người đi trước, tránh bị các nước khác “vượt mặt” tại thị trường này. Hiện một số doanh nghiệp như: Nam Việt, Vĩnh Hoàn, Trường Giang, Gò Đàng… đang thực hiện rất tốt việc quản lý chất lượng và có sản lượng xuất khẩu tăng đều đặng, các đơn vị khác cần chú ý đến vấn đề này.

Nhiều doanh nghiệp cho hay, việc Trung Quốc đang siết chặt kiểm tra an toàn thực phẩm và thương mại tiểu ngạch dù có thể gây khó khăn cho những doanh nghiệp vốn chỉ làm tiểu ngạch nhưng sẽ là đòn bẩy cho những doanh nghiệp làm ăn bài bản, tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, giúp họ gia tăng xuất khẩu trong thời gian tới.

Liên quan đến vấn đề này, bà Nguyễn Thị Ánh - Giám đốc Công ty Thủy sản Sông Tiền (SOTICO) cho biết, nếu như trước đây doanh nghiệp này chủ yếu xuất khẩu tiểu ngạch vào Trung Quốc thì gần đây đã đàm phán với đối tác nước ký hợp đồng chính ngạch nhằm tránh bị ép giá và giúp doanh nghiệp chủ động lên kế hoạch sản xuất dài hạn, ổn định đầu ra.
Theo VASEP, Trung Quốc không còn là thị trường hàng chất lượng thấp mà là một thị trường đang phát triển và nhạy cảm với các vấn đề về an toàn vệ sinh thực phẩm, người tiêu dùng Trung Quốc đang tìm kiếm những sản phẩm nhập khẩu được chấp nhận tại các thị trường châu Âu, châu Mỹ, trong đó có sản phẩm cá tra của Việt Nam.