Điều này được một số doanh nghiệp lên tiếng cảnh báo sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến xuất khẩu gạo trong năm 2015, đặc biệt khi đang có sự cạnh tranh gay gắt giữa các nước xuất khẩu.

Trao đổi với TBKTSG Online, một số doanh nghiệp xuất khẩu gạo ở ĐBSCL khẳng định: "Dù đây không phải là thị trường nhập khẩu chính, nhưng Mexico tăng thuế nhập khẩu lúa, gạo sẽ ảnh hưởng rất lớn đến xuất khẩu chung của chúng ta, đặc biệt trong bối cảnh đang có sự cạnh tranh gay gắt".

Ông Lâm Anh Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH Thịnh Phát, cho rằng với mức thuế mới, muốn bán được gạo vào Mexico, doanh nghiệp phải giảm giá xuống tương ứng mới cạnh tranh được. "Ví dụ, trước đây bán vào Mexico là 400 đô la Mỹ/tấn, thì với mức thuế 20%, chúng ta phải giảm xuống tương đương như vậy mới bán được", ông nói.

Theo ông Tuấn, điều khiến doanh nghiệp lo lắng hơn, đó là hiện giá xuất khẩu gạo đã ở mức rất thấp, thêm vào đó vụ đông xuân 2014-2015 chuẩn bị thu hoạch, sản lượng gạo cần tiêu thụ tăng cao, trong khi giữa các nước xuất khẩu, gồm Việt Nam, Ấn Độ, Thái Lan, Pakistan..., lại đang cạnh tranh quyết liệt, "cho nên theo tôi tình hình sắp tới sẽ rất khó khăn", ông cho biết.

Theo Hiệp hội lương thực Việt Nam (VFA), năm 2014, Việt Nam xuất khẩu gạo vào Mexico đạt tốc độ tăng trưởng rất ấn tượng. Cụ thể, trong 9 tháng đầu năm 2014, xuất khẩu gạo của Việt Nam vào quốc gia này đạt 65.040 tấn, trong khi Mỹ chỉ đạt 59.410 tấn; Uruguay đạt 46.720 tấn; Thái Lan đạt 31.480 tấn (là những thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất vào Mexico).

Theo Hội đồng lúa gạo của quốc gia này (CMA), từ khi Mexico áp dụng chính sách tự do thương mại trong việc nhập khẩu lúa, gạo, diện tích trồng lúa trong nước giảm rất mạnh, từ 269.840 héc ta vào năm 2005 xuống chỉ còn 32.710 héc ta năm 2012, tức giảm đến gần 88%. Sản lượng lúa thu hoạch được vào năm 2012 giảm 82% so với năm 2005, tức giảm từ 807.000 tấn năm 2005 xuống chỉ còn 145.000 tấn năm 2012.

Hiện giá nhập khẩu gạo từ Việt Nam, Pakistan rẻ hơn giá nhập từ Mỹ 100 đô la Mỹ/tấn và thấp hơn giá sản xuất trong nước đến khoảng 200 đô la Mỹ/tấn.