Ngày 26 tháng 10 năm 2017 vừa qua, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (USDOC) công bố Kết luận về nền kinh tế phi thị trường của Trung Quốc trong khuôn khổ điều tra chống bán phá giá (CBPG) sản phẩm phôi nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc. Theo kết luận này Hoa Kỳ xác nhận quan điểm và chính sách của mình rằng thậm chí sau ngày 11 tháng 12 năm 2016, Hoa Kỳ tiếp tục áp dụng phương pháp tính toán phi thị trường đối với Trung Quốc.

Trước đó, ngày 03 tháng 4 năm 2016, trước bối cảnh quy định tại Mục 15.a.(ii) của Nghị định thư gia nhập của Trung Quốc về việc cho phép thành viên WTO áp dụng phương pháp tính toán phi thị trường đối với Trung Quốc trong các vụ việc CBPG hết hiệu lực, USDOC thông báo về việc chính thức rà soát xem xét quy chế KTTT của Trung Quốc trong vụ việc điều tra đối với sản phẩm phôi nhôm. Đây là vụ việc điều tra CBPG đầu tiên đối với Trung Quốc kể từ ngày 11 tháng 12 năm 2016.

Theo Kết luận này, USDOC cho rằng khuôn khổ nền kinh tế Trung Quốc được thiết lập bởi chính phủ Trung Quốc (GOC) và Đảng Cộng sản Trung Quốc (CCP), thể hiện qua việc nắm quyền kiểm soát trực tiếp và gián tiếp đối với phân bổ nguồn lực bằng những công cụ như phần sở hữu của chính phủ và quyền kiểm soát các ngành kinh tế chủ chốt và mệnh lệnh của chính phủ. Sở hữu về mặt pháp lý và thực tế cũng như quyền kiểm soát của chính phủ Trung Quốc và CCP đối với các lĩnh vực và tổ chức kinh tế được bao phủ gần như toàn bộ nền kinh tế của Trung Quốc, bao gồm những tổ chức tài chính lớn nhất và những doanh nghiệp hàng đầu trong sản xuất, năng lượng, và cơ sở hạ tầng. 

Các cơ quan nhà nước của Trung Quốc sử dụng quyền kiểm soát này một cách có chọn lọc để gây ảnh hưởng đến sự tương tác giữa cung và cầu, từ đó làm sai lệch mục đích của những nhân tố thị trường. Khả năng ảnh hưởng đến những nguồn lực kinh tế này được thể hiện rõ trong những mặt trọng yếu của nền kinh tế, từ việc hình thành tỷ giá ngoại hối và giá đầu vào, đến sự dịch chuyển lao động, quyền sử dụng đất, sự phân bổ đầu tư trong nước và nước ngoài cũng như việc gia nhập và rút khỏi thị trường. Vì những sự lệch lạc đáng kể gây ra từ kết cấu thể chế của Trung Quốc và quyền điều hành mà chính phủ và CCP có được thông qua thể chế đó, USDOC kết luận rằng Trung Quốc vẫn là một quốc gia có nền kinh tế phi thị trường theo quy định của Hoa Kỳ.

Như vậy, căn cứ Kết luận của USDOC về Nền KTTT của Trung Quốc lần thứ 2 (lần đầu tiên rà soát vào năm 2006) trong vụ phôi nhôm, Hoa Kỳ chính thức xác nhận quan điểm và chính sách của mình rằng thậm chí sau ngày 11 tháng 12 năm 2016, Hoa Kỳ vẫn tiếp tục áp dụng phương pháp tính toán phi thị trường đối với Trung Quốc trừ khi hoặc cho đến khi Trung Quốc được nội luật công nhận nền KTTT.

Tải tài liệu
2017120816264615doc-denial-of-me-status--prcpdf