Nhiều doanh nghiệp (DN) chế biến, xuất khẩu nông sản mở rộng đầu tư pháttriển thị trường nội địa nhằm “phòng thủ” ở “sân nhà”, trước khi Hiệp định đốitác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) được ký kết.

Trước đây, phần lớnDN chỉ chăm chút cho các hoạt động xuất khẩu và bỏ qua thị trường nội địa, hoặcchỉ phân phối những sản phẩm phẩm cấp thấp cho người tiêu dùng trong nước.

Chiến lược “phòngthủ”

Bà Đồng Thị Huệ -Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần sản xuất, dịch vụ và thương mạiThuận Huệ (TP. Vũng Tàu, Bà Rịa - Vũng Tàu) cho biết, DN bà chuyên kinh doanh,khai thác, chế biến xuất khẩu các mặt hàng hải sản gần 10 năm nay. Trong đó, nổibật nhất là các mặt hàng khô cá bò, cá chai và cá mắt kiến. Với chất lượng sảnphẩm được phép xuất khẩu vào các thị trường khó tính như châu Âu, Hàn Quốc, NhậtBản… Thuận Huệ chỉ tập trung chế biến hàng cho xuất khẩu. Mỗi tháng, DN này xuấtkhẩu sang Hàn Quốc 7 – 8 container hải sản các loại, mỗi container tương đương12 tấn hàng. Thuận Huệ cũng thực hiện ủy quyền, cung cấp nguyên liệu cho một sốDN khác xuất hàng sang Nhật Bản.

Giải thích nguyênnhân việc chỉ phát triển kinh doanh bằng hoạt động xuất khẩu, bà Huệ cho rằng,thị trường nội địa chỉ tiêu thụ các sản phẩm hải sản đơn giản, trong khi đó,Thuận Huệ chuyên chế biến những sản phẩm cao cấp, phù hợp với nhu cầu của ngườitiêu dùng nước ngoài hơn.

Mặc dầu vậy, nhậnthấy rằng nếu không sớm “phòng thủ” ở thị trường trong nước trước khi các hiệpđịnh thương mại tự do song phương, đa phương như TPP… được ký kết, DN sẽ khókhăn hơn vì sản phẩm từ các nước tràn vào do hàng rào thuế quan được dỡ bỏ, ThuậnHuệ bắt đầu đầu tư phát triển thị trường nội địa.

TS Trần Du Lịch- Ủy viên Ban Kinh tế của Quốc hội: “Việt Nam đang có sựphát triển thiếu đồng bộ giữa xuất khẩu và phát triển thị trường nội địa, bỏqua nhiều cơ hội phát triển tại thị trường trong nước. Ví dụ cụ thể là việc xuấtkhẩu gạo đạt 3,5 tỷ USD nhưng Việt Nam lại phải nhập khẩu đến 3,7 tỷ USD các sảnphẩm thức ăn chăn nuôi...  “

“Thị trường nội địavốn không được quan tâm nhiều xưa nay nhưng 10 ngày nữa, Thuận Huệ sẽ tung cácsản phẩm chính của công ty ra thị trường, trên cả 63 tỉnh thành của cả nướcluôn” - bà Huệ hào hứng cho biết. Theo bà Huệ, với khoản đầu tư lớn và nhữngkinh nghiệm từng có khi đi “đánh xứ người” nhiều năm qua, Thuận Huệ hy vọng sảnphẩm của DN sẽ được người tiêu dùng trong nước chấp nhận.

Ông Thái Doãn Hùng– Phó Giám đốc Công ty TNHH Thái Gia Sơn (Bù Gia Mập, Bình Phước) cũng cho biết,là doanh nghiệp thu mua, chế biến nông sản như cà phê, tiêu, điều, cơm dừa, gạo...,các sản phẩm của công ty chủ yếu xuất khẩu vào thị trường Mỹ với chất lượngcao. Năm 2013, tổng doanh thu của Thái Gia Sơn đạt hơn 15 triệu USD, hoàn toàntừ các hoạt động xuất khẩu. Tuy vậy, bước sang năm 2014, Thái Gia Sơn bắt đầuphát triển thị trường nội địa, đặt mục tiêu cung cấp cho người tiêu dùng trongnước những sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng như hạt điều rang xay, hạt tiêuxay, đóng lọ...

“Việc phát triểnthị trường nội địa là bước chuẩn bị sẵn sàng cho một “cuộc chiến lớn” khi TPPđược ký kết. Thái Gia Sơn đặt kỳ vọng rất lớn vào thị trường nội địa và hy vọngsẽ thành công. Vì trên thực tế, kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm 2014 thị trườngtrong nước rất khả quan” - ông Hùng nói với NTNN.

Thay đổi dần thóiquen kinh doanh

Nhiều chuyên giakinh tế cho rằng, thói quen của phần lớn DN Việt Nam xưa nay là những sản phẩmtốt, chất lượng cao được dành để xuất khẩu. Ngược lại, những mặt hàng chưa đẹp,chất lượng không ổn định lại để dùng tiêu thụ trong nước.

Tuy nhiên, thóiquen này đã đến lúc phải thay đổi. TS Trần Du Lịch - Ủy viên Ủy ban Kinh tế củaQuốc hội cho rằng, Việt Nam đặt mục tiêu hướng về xuất khẩu nhưng không đượctách biệt với thị trường nội địa. Lý do là khi tham gia vào quá trình toàn cầuhóa và hội nhập kinh tế khu vực, quốc tế, các hàng rào thuế quan hai chiều sẽđược xóa bỏ. Sẽ không còn ranh giới giữa thị trường nội địa và thị trường nướcngoài.

Ông Thái Doãn Hùngthì cho rằng, thị hiếu tiêu dùng, yêu cầu về chất lượng sản phẩm của người Việtcũng đã dần nâng cao. DN Việt Nam do đó cũng cần thay đổi quan điểm kinh doanhđể có thể phát triển được khi nhiều hiệp định thương mại tự do với các nước đượcký kết thời gian tới.

Tuy nhiên, theo bàĐồng Thị Huệ và lãnh đạo nhiều DN, cái khó là muốn thành công ở thị trường nộiđịa, DN cũng phải đầu tư thêm khâu đóng gói, nhãn mác phù hợp với thị hiếu ngườitiêu dùng trong nước và chuỗi hệ thống phân phối riêng, có đội ngũ nhân viênđông đảo... Còn nếu phân phối vào các hệ thống siêu thị, cửa hàng thực phẩmkhác, DN cũng sẽ gặp nhiều vấn đề nhiêu khê hơn là phối hợp xuất khẩu ra nướcngoài.

Nguồn: Dân Việt