Ít ai biết, từ lâu đã hình thành một dòng chảy thương mại 2 chiều giữa Trung Quốc và châu Phi. Như tại khu phố cổ thành phố cảng Quảng Châu, ở phường Xiaobei có một chợ khá lớn chuyên bán quần áo cho người Phi và cũng từ lâu, người Trung Quốc đã biết đến Xiaobei là phố chợ của người Phi tại nước này.

Hiện nay, Bắc Kinh, Thượng Hải, Thẩm Quyến và Quảng Châu có từ 20.000 - 100.000 người Phi. Họ tới mua các loại quần áo, giày dép rồi đánh hàng bằng tàu biển, đưa về nước tiêu thụ. Anh Isaac ở Gabun- 29 tuổi là người buôn bán ở chợ Xiaobei, nói tiếng Pháp, không biết tiếng Quảng Đông hay Quan thoại, tiếng Anh nói bập bõm. Nhưng không sao, ở đây ai cũng biết dùng máy tính bỏ túi và như thế là đủ.

Từ đầu thế kỷ này, buôn bán giữa Trung Quốc (TQ) với các quốc gia châu Phi tăng bình quân 32%/năm. Riêng quốc gia dầu mỏ Angola, quý I/2012 tăng trưởng thương mại với TQ đạt 40,5% so với  cùng kỳ năm trước. Tăng trưởng giữa TQ và Mozambic thậm chí còn lên đến  45,8%. Theo số liệu của chính phủ TQ, giao dịch thương mại với các nước châu Phi từ năm 2006 đến 2011 tăng gấp 3 lần, đạt 166 tỷ đôla. Năm 2009, TQ đã vượt Hoa Kỳ, trở thành đối tác thương mại lớn nhất của châu Phi. Cùng với trao đổi mậu dịch, dòng người qua lại giữa 2 bên cũng tăng nhanh: Năm  2011 có khoảng 1 triệu người TQ có mặt ở châu Phi. Riêng Nam Phi thu hút khoảng 250.000 người TQ và ở thành phố Kapstadt hiện có trên 10.000 người TQ. Tại Angola khoảng 200.000, Nigeria 150.000, Simbabwe, Sudan và  Madagaskar  mỗi nước có  50.000. Nhưng người TQ không muốn trọn đời ở châu Phi và người Phi cũng không muốn sinh cơ lập nghiệp ở TQ. Một người Nam Kinh sang Ai cập 10 tháng. Tôi hỏi, sao anh lại chọn Ai Cập? Anh nói: Sau khi Mubarak bị lật đổ, ở đó không có chính phủ nào ra hồn, các quy định về nhập cảnh cũng lỏng lẻo. Cũng như anh, hàng nghìn người TQ kéo đến Ai Cập làm ăn. Anh ta chở 1 container máy móc, thiết bị điện và ở Ai Cập cho đến khi bán xong hàng thì về chứ không ở lại vì nắng nóng, thức ăn không hợp khẩu vị, ngôn ngữ bất đồng; dù đã vớ bộn tiền.

Từ khi người TQ phát hiện châu Phi là đối tác thương mại thì châu Phi đã đi lên về kinh tế trên diện rộng sau 2 thập niên trì trệ thê thảm. Cách đây ít lâu, Chủ tịch TQ Hồ Cẩm Đào đã hứa trước Hội nghị thượng đỉnh TQ – châu Phi rằng, TQ sẽ nâng số tiền viện trợ phát triển cho khu vực này trong 3 năm tới lên 20 tỷ đôla.  Khoản tiền trên không chỉ dùng để làm đường, cầu cống, ống dẫn dầu, khí và cảng biển để vận chuyển tài nguyên thuận lợi hơn mà còn để xây dựng trường học, bệnh viện cũng như  các cơ sở văn hóa. Bắc Kinh đã chi tiền để xây dựng một trung tâm mới của Liên minh châu Phi tại Addis Abeba. Chủ yếu là người TQ muốn làm ăn buôn bán với người châu Phi, hai bên luôn có các cuộc thương lượng nảy lửa. Có điều tại các cuộc thương lượng đó hai bên đều ngang tầm.

Nguồn: Báo Công Thương điện tử