Giá bán quá thấp

Tình cờ và may mắn, tôi có dịp được trò chuyện với Jean-CharlesDiener - Giám đốc Công ty OFCO Sourcing Việt Nam (một doanh nghiệp chuyên cungcấp thủy hải sản Việt Nam cho người mua trên toàn thế giới), người đã có gần 15năm am hiểu về cá tra Việt Nam. Những chia sẻ cởi mở nhưng đầy chân tình củaông đã để lại nhiều điều đáng suy ngẫm.

Khi tôi hỏi, vì sao cá tra Việt Nam liên tiếp phải đối diện vớihàng loạt chiến dịch truyền thông tiêu cực và rào cản thương mại ở nhiều nướcnhập khẩu, câu trả lời không nằm ngoài dự đoán: “Cá tra Việt Nam dễ trở thànhđối thủ cạnh tranh lớn của nhiều loài thủy sản khác vì những ưu điểm vốn có củanó. Hơn thế nữa, giá bán của cá tra lại quá thấp”. 

Theo Jean-Charles Diener: “Cá tra là một mặt hàng tuyệt vời và nếuxét về một vài khía cạnh thì đây có lẽ là con cá tốt nhất trên thế giới. Nhưngchính người mua đang dần mất đi sự quan tâm đối với loài cá này bởi giá quáthấp và không phải cứ thấp là họ thích. Giá thấp thực sự không phải là tốt nhưnhiều nhà cung cấp Việt Nam vẫn nghĩ. Chính điều này đã đẩy cá tra Việt Namliên tiếp đối diện với những thông tin bôi xấu. Nghịch lý thay, với mức giá caohơn, thị trường cho cá tra Việt Nam lại có thể được mở rộng hơn”.

Phải nhìn lại mình

Không thể phủ nhận, cá tra là nguyên liệu lý tưởng để tạo ra vô sốmón ăn hấp dẫn vì ít mùi tanh, vị nhẹ lại có thớ thịt mịn màng. Loài cá này rấtdễ thích ứng với những phong cách nấu nướng khác nhau và có giá rẻ hơn so vớicác loài cá thịt trắng khác. Vì thế cá tra Việt Nam đã nhanh chóng vươn đến sựthành công khi đã, đang được hàng triệu người tiêu dùng ưa chuộng và có nhữngbước tiến ngoạn mục dần xác lập vị thế đáng nể trên thị trường thủy sản thếgiới. 

Trên con đường hội nhập và phát triển, chắc chắn cá tra Việt Namcòn phải chịu sức ép của những cuộc cạnh tranh thiếu công bằng của các nhà sảnxuất, kinh doanh thủy sản trên thế giới. Đấu tranh đòi sự công bằng là việcphải làm. Tuy nhiên, những người có trách nhiệm với sản phẩm chiến lược quốcgia này cũng phải nhìn lại mình. Từ khi xuất khẩu được giá trị lớn đến nay,ngành sản xuất kinh doanh cá tra hầu như vẫn tự phát. Người nuôi cứ mặc sức nuôi,gây áp lực tiêu thụ lên chính quyền và đổ lỗi cho doanh nghiệp. Doanh nghiệpthì có hiện tượng ép giá cá nguyên liệu trong nước để kiếm lời; thi nhau chàobán phá giá để giành hợp đồng, cạnh tranh không lành mạnh làm trầm trọng thêmtình trạng mất cân đối, ảnh hưởng tới chất lượng, hiệu quả sản xuất kinhdoanh... 

Giải thích về chuyện hạ giá bán hàng, một số doanh nghiệp xuấtkhẩu cá tra cho rằng, do áp lực trả nợ và lãi vay ngân hàng, các doanh nghiệpđều muốn mau chóng thu hồi vốn... Tuy nhiên, nhiều chuyên gia khẳng định,chuyện các doanh nghiệp trong nước cạnh tranh nhau bằng cách hạ giá thấp khôngphải mới. Những năm trước, lúc doanh nghiệp được coi là “mạnh khỏe” hơn bây giờthì chuyện bán phá giá đã xảy ra. Vì thế, lý do mà các doanh nghiệp đưa ra đểlý giải chuyện hạ giá không mấy thuyết phục. 

Dĩ nhiên hạ giá bán thì chất lượng sản phẩm đương nhiên cũng phảitệ đi bởi không thể nào “sống” được khi bán một món hàng có chất lượng cao vớigiá quá rẻ. Hạ giá kéo theo hạ chất lượng sản phẩm, nên việc sử dụng chất cấm,tỷ lệ mạ băng cao… đã xảy ra. Các nước nhập khẩu cá tra Việt Nam tăng cườngbiện pháp kiểm tra, hàng loạt container hàng bị trả về hoặc hủy tại chỗ. Hậuquả là con cá tra Việt Nam liên tục hứng chịu các cuộc điều tra chống bán phágiá, bị kiểm tra an toàn vệ sinh thực phẩm nghiêm ngặt hơn, nguy cơ mất thịtrường hiển hiện… Đơn cử mới đây, Cơ quan thú y Nga vừa có quyết định áp đặtlệnh đình chỉ nhập khẩu tạm thời đối với sản phẩm cá tra và một số sản phẩm cákhác của 7 doanh nghiệp Việt Nam, bắt đầu từ 31/1/2014. Đây là cái vòng luẩnquẩn của ngành sản xuất,  xuất khẩu cá tra Việt Nam trong bao nhiêu nămqua vẫn chưa được giải quyết triệt để. 

Cho rằng cá tra Việt Nam được sản xuất “bẩn”, bán phá giá thìkhông đúng, nhưng quả thật chọn phương thức cạnh tranh bằng giá như hiện nayđang dần giết chết ngành xuất khẩu mang về giá trị 2 tỷ USD mỗi năm của ViệtNam. 

 Nguồn: http://baocongthuong.com.vn/