Ước tính năm 2007 kim ngạch xuất khẩu dệt maycủa ViệtNam sang Hoa Kỳ đạtkhoảng 4,5 tỷ USDQuan hệ thương mại ViệtNam – Hoa Kỳ đã có những bước tiếnvượt bậc trong những năm gần đây. Hiện Việt Nam đứng thứ 35 trong số các nướcxuất khẩu vào Hoa Kỳ và thứ 67 trong số các nước nhập khẩu từ Hoa Kỳ.

Nhìn lại quá trình phát triển xuất khẩu hàngdệt may ViệtNam sang thịtrường Hoa Kỳ có thể nhận thấy hai mốc dáng nhớ, đó là thời điểm BTA có hiệulực ngày 10/12/2001 và thời điểm ViệtNam chính thức trở thành thành viêncủa WTO vào đầu năm 2007.

Bảng thống kê trên cho thấy, xuất khẩu hàngdệt may của Việt Nam sang thị trường Hoa Kỳ tăng vọt hơn 20 lần ngay năm đầutiên khi BTA có hiệu lực (từ 47,4 triệu USD lên 975,7 triệu USD), tiếp đó đềuduy trì mức tăng trưởng đều đặn đến năm 2006. Sang năm 2007, năm đầu tiên ViệtNam thực hiện các cam kết WTO, hàng dệt may xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳcó mức tăng ấn tượng khoảng trên 30% so năm 2006, với giá trị tuyệt đối lên đếngần 1,5 tỷ USD, chiếm khoảng 56% trong tổng kim ngạch xuất khẩu dệt may củaViệt Nam.

Hiện Hoa Kỳ là nước tiêu thụ lớn nhất thếgiới về hàng dệt may với tổng giá trị tiêu thụ khoảng 190 tỷ USD, trong khi đósản xuất nội địa chỉ cung cấp khoảng 105 tỷ USD, do vậy để đáp ứng nhu cầu tiêudùng hàng năm nước này vẫn phải nhập khẩu hàng dệt may khoảng 85 tỷ USD. Cácnước và vùng lãnh thổ xuất khẩu chính hàng dệt may vào Hoa Kỳ hiện làTrung Quốc,Mexico,Ấn Độ, Hồng Kông,Indonesia,ViệtNam…Theo các chuyên gia, trong các nước ASEAN, Việt Nam được xem là có khả năngcạnh tranh được với Trung Quốc và Ấn Độ về hàng dệt may tại Hoa Kỳ. Hiện nayxuất khẩu dệt may của Việt Nam chiếm 3,26% tổng hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ, đứngthứ 4 sau Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia.

Tuy nhiên, hàng dệt may xuất khẩu của ViệtNam sang Hoa Kỳ bị nước này đối xử thiếu công bằng so các nước khác là thànhviên của WTO như áp dụng hạn ngạch đến đầu năm 2007, sau đó thay thế bằngchương trình giám sát hàng dệt may, mặc dù cơ chế này chỉ đánh giá khối lượnghàng dệt may xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ 6 tháng/lần nhưng đã làm ảnhhưởng đáng kể đến tốc độ tăng trưởng vào thị trường này, làm cản trở đầu tưnâng cao năng lực sản xuất của các DN trong nước cũng như nước ngoài, ngăn cảncác khách hàng Hoa Kỳ đặt hàng từ Việt Nam. Các chuyên gia cho rằng, nếu khôngbị cản trở của Chương trình giám sát này xuất khẩu dệt may của ViệtNamsang Hoa Kỳ năm 2007 còn tăng mạnh hơn nữa.

Bộ Công Thương ViệtNam cho rằng, thị trường này vẫntiềm ẩn những rủi ro do Chương trình giám sát vẫn được duy trì và sẽ tiếp tụcđánh giá số liệu 6 tháng tiếp theo vào tháng 3/2008. Bộ Thương mại Hoa Kỳ chưađưa ra bất kỳ một hành động cụ thể nào nhằm giảm bớt tác động tiêu cực củaChương trình giám sát đối với hàng dệt may xuất khẩu của Việt Nam như khônggiảm bớt mặt hàng trong diện bị giám sát và cũng không nêu các tiêu chí điềukiện cụ thể làm cơ sở tự khởi kiện điều tra chống bán phá giá hàng dệt may ViệtNam. Khả năng cơ chế giám sát của Hoa Kỳ được duy trì cho đến hết năm 2008.Hiện nay theo số liệu xuất khẩu dệt may 9 tháng sang Hoa Kỳ mà Hải quan Hoa Kỳcông bố, giá xuất khẩu trung bình hàng tháng của Việt Nam đã có xu hướng giảmxuống và lượng xuất khẩu có xu hướng tăng lên, thêm vào đó yếu tố chính trị nộibộ của Hoa Kỳ làm tăng thêm nguy cơ khiến các nhà nhập khẩu càng e ngại trongviệc đặt hàng tại Việt Nam, cản trở đáng kế tốc độ tăng trưởng xuất khẩu hàngdệt may trong năm tới.

Vì vậy các DN cần hợp tác chặt chẽ với cácnhà nhập khẩu lớn Hoa Kỳ, thực hiện các đơn hàng có chất lượng và giá cao, lưuý tránh nhận những đơn hàng đơn giản, giá trị thấp làm ảnh hưởng đến mức giábình quân của cả nước, là cơ sở để phía Hoa Kỳ tự khởi kiện chống bán phágiá./.

Hà Phương

09/01/2008

Nguồn: ven