Trong khuôn khổ đàmphán TPP, đàm phán về quy tắc xuất xứ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng với ViệtNam, kết quả của đàm phán này sẽ quyết định các ngành sản xuất, xuất khẩu củaViệt Nam có được lợi ích thực sự từ TPP hay không.

Đó là nhận định của bà Cathy Sauceda Zimmerman- Chuyên gia cao cấp về hảiquan và quy tắc xuất xứ Hoa Kỳ tại hội thảo “Quy tắc xuất xứ hàng hóa và thủtục hưởng ưu đãi thuế quan theo các FTAs của Hoa Kỳ” ngày 5/12.

Tại Hội thảo, các chuyên gia cũng giới thiệu với doanh nghiệp Việt Nam nhữngquy tắc xuất xứ cho hàng hóa theo FTA, quy tắc chuyển đổi dòng thuế, quy tắc vềtỷ lệ nội địa hóa, quy tắc liên quan tới hàng hóa vận chuyển qua nước thứ ba...cũng như hướng dẫn các hiệp hội, doanh nghiệp Việt Nam hiểu rõ hơn về các thủtục hưởng ưu đãi thuế quan theo FTA tại Hoa Kỳ như: Quy trình nhập khẩu vào HoaKỳ, giấy chứng nhận xuất xứ, thủ tục xác nhận xuất xứ, thủ tục đề nghị đượchưởng ưu đãi thuế quan theo FTA...

Quy tắc xuất xứ hàng hóa phù hợp sẽ quyết định lợi ích từ thuế quan

Đối với những nước có nền kinh tế hướng tới xuất khẩu của Việt Nam, lợi íchchủ yếu và trực tiếp mà Việt Nam có thể hy vọng từ việc ký các FTA với các đốitác là ở việc các đối tác FTA loại bỏ thuế quan cho hàng xuất khẩu Việt Nam khixuất sang thị trường đối tác. Trong đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bìnhdương (TPP), việc Hoa Kỳ loại bỏ thuế quan với hàng hóa Việt Nam khi xuất vàothị trường này là lợi ích được kỳ vọng nhất của Việt Nam từ TPP.

Tuy nhiên, theo bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO, PhòngThương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), việc loại bỏ thuế quan cho các đốitác trong FTA chỉ áp dụng đối với “hàng hóa có xuất xứ từ đối tác FTA”. Mỗi FTAthường sẽ có một hệ thống quy định riêng về quy tắc xuất xứ, với các quy địnhchi tiết hàng hóa nào (mức độ gia công ra sao, nguồn gốc của nguyên liệu nhưthế nào” thì được xem là “có xuất xứ” (từ đối tác FTA) để đủ điều kiện hưởng ưuđãi thuế quan. Tùy thuộc vào kết quả đàm phán FTA đó mà mỗi loại hàng hóa, ởmỗi FTA sẽ có các quy tắc xuất xứ khác nhau.

Nếu các quy định về quy tắc xuất xứ không phù hợp với tình hình sản xuất,cung ứng nguyên vật liệu đầu vào của nước xuất khẩu thì hàng hóa nước đó sẽ khóđáp ứng được các điều kiện. Do đó sẽ không được hưởng ưu đãi thuế quan theoFTA.

Vì vậy, quy tắc xuất xứ là một nội dung quan trọng trong bất kỳ FTA nào.Việc đàm phán để có được bộ quy tắc xuất xứ phù hợp sẽ quyết định lợi ích (từthuế quan) của một nước trong FTA đến đâu trên thực tế.

Khi có TPP, xuất khẩu vào Hoa Kỳ không phải trình C/O với hải quan

Là đối tác lớn nhất trong TPP, Hoa Kỳ có tiếng nói đáng kể trong đàm phán.Vì thế, tìm hiểu về quy tắc xuất xứ trong các FTA đã ký của Hoa Kỳ là cơ sở đểdoanh nghiệp có thể đòi hỏi về quy tắc xuất xứ trong TPP của Hoa Kỳ.

Theo bà Cathy Sauceda Zimmerman thì một điều quan trọng là phải biết đượcphân loại chính xác theo Mã thuế quan hài hòa hóa để xác định yêu cầu xin hưởngchế độ thuế ưu đãi cho đối tác xuyên Thái Bình Dương.

Bên cạnh đó, mỗi FTA của Hoa Kỳ với các đối tác có quy định riêng về xuất xứ(tùy thuộc kết quả đàm phán). Tuy nhiên, trong các FTA của Hoa Kỳ, hàng hóađược xem có xuất xứ tức là để hưởng ưu đãi thuế quan theo FTA nếu hàng hóathuộc nhóm đương nhiên “có xuất xứ” hoặc là nhóm “có xuất xứ” thông qua cácphương pháp tính toán.

Dự kiến vào cuối năm 2013 kết thúc đàm phán Hiệp định Đối tác Xuyên TháiBình Dương (TPP), hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Hoa Kỳ sẽkhông phải trình C/O cho cơ quan Hải quan Hoa Kỳ. Thay vào đó, Chính phủ Hoa Kỳsẽ quản lý nhà nhập khẩu, yêu cầu nhà nhập khẩu trình các thông tin, số liệu vềxuất xứ hàng hóa của sản phẩm. Để đáp ứng yêu cầu quản lý, nhà nhập khẩu sẽphải ký quỹ với cơ quan Hải quan Hoa Kỳ.

Do đó bà Cathy khuyên các doanh nghiệp nên có chứng chỉ về chứng nhận củanhà nhập khẩu, không nên sử dụng form chứng nhận mẫu để hàng hóa của mình đượchưởng ưu đãi.

Nguồn: http://www.baocongthuong.com.vn