Mặc dù kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam sang Nam Phi cònthấp, nhưng với mức tăng trưởng 400% so cùng kỳ năm 2006 trong 10 tháng đầu năm2007, người ta tin rằng kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Nam Phisẽ tăng mạnh trong thời gian tới.

Theo các chuyên gia thị trường Bộ Công Thương,các sản phẩm dệt may đang thông dụng tại thị trường Nam Phi phân theo màu da,tầng lớp người và thị hiếu. Chiếm tới 77% dân số, người da đen thích mặc nhữngloại quần áo rẻ tiền, chủ yếu là quần bò, áo bò, áo phông, áo thun. Chất liệubền được ưa chuộng. Họ thích mầu mè và những mầu đậm. Dân da trắng (chỉ chiếm12% dân số) thì theo gu châu Âu, thích tông màu thanh nhã. Giới trẻ thì ăn mặctheo xu hướng mốt. Dân da mầu (chủ yếu là gốc người Ấn Độ) thì có kiểu ăn mặcriêng. Nói chung, dân Nam Phi da trắng cũng như da đen thích mặc đơn giản,thích diện quần bò, áo phông. Họ không câu nệ và quá chăm chút tới ăn mặc, trừsố ít tầng lớp lao động trí thức văn phòng. Những ngày thứ sáu nhân viên đi đếntrụ sở trong bộ đồ thông thường (casual).

Ngoài ra, hàng may mặc còn phân theo mùa và theovùng. Khí hậu của Nam Phi được chia làm 2 mùa: đông và hè. Mùa hè rõ nét nhấtlà từ tháng 12 đến tháng 2. Thời tiết bán ôn đới, nóng vào ban ngày nhưng banđêm hơi lạnh. Điều này khiến tầng lớp ít tiền (chủ yếu là người da đen) muốnmua một chiếc áo ấm để có thể khoác vào ban ngày và đủ ấm để mặc vào ban đêm.Mùa đông thời tiết có rét hơn. Ban ngày thời tiết có thể xuống tới 13 độ C, tốikhoảng -3 độ C. Tuy nhiên đa phần Nam Phi không có tuyết do khí hậu khô. Yếu tốthời tiết rất ảnh hưởng tới chủng loại quần áo. Kim ngạch nhập khẩu hàng dệtmay của Nam Phi khá lớn, chiếm khoảng 20-25% tổng kim ngạch nhập khẩu mặt hàngnày của toàn châu lục.

Thị trường dệt may Nam Phi là thị trường cạnhtranh gay gắt. Với lực lượng kiều bào đông đảo, Trung Quốc và Ấn Độ gần như chiphối thị trường này. Họ có lợi thế của sự phối hợp giữa nguồn cung cấp (quêgốc) với thị trường tiêu thụ (nơi đang sinh sống). Hơn nữa, họ mở nhà máy tạinước sở tại, chủ yếu ở TP. Newcastle, nhờ đó vừa tạo nên giá cả cạnh tranh (sovới hàng nhập khẩu chịu thuế cao) vừa tạo được mẫu mã sản phẩm phù hợp vớingười tiêu dùng (do tiếp cận ngay thị trường).

Để tính giá bán, thông thường các siêu thị cộngkhoảng từ 100% đến 150% vào giá thành sản phẩm bán lẻ. Đối với quần áo thì họcó thể cộng ở mức cao nhất. Bên cạnh đó, các siêu thị của Nam Phi thường cónhững đợt giảm giá, đặc biệt là trong dịp lễ Noen, lễ Phục Sinh... Mức giảm giádao động từ 25-80% giá bán.

Về quản lý nhập khẩu, Nam Phi không áp dụng hạnngạch đối với hàng dệt may nhập khẩu. Nam Phi tuân theo các hiệp định tự dothương mại với một số nước sau: EU, SADC,Zimbabwe. Dựa trên các hiệp định đómà Nam Phi áp thuế cho mặt hàng may mặc cũng như các mặt hàng khác.

Hiện nay, Nam Phi đang tiến hành đàm phán ký kếtHiệp định tự do thương mại với Trung Quốc và Ấn Độ. Ngoài ra, Nam Phi cũng códự định ký kết hiệp định tự do thương mại với khối Mercosur Nam Mỹ.

Do nạn thấp nghiệp rất cao (trên 30%), nên ngànhmay mặc của Nam Phi được Nhà nước bảo hộ mạnh qua hàng rào thuế quan. Tuynhiên, Nam Phi là một trong những sáng lập viên của WTO nên họ phải tuân thủ lộtrình cắt, giảm thuế theo quy định của tổ chức này.

Mức thuế Nam Phi áp dụng cho các nước khác ngoàihiệp định song phương thông thường là thuế suất MFN. Ngoài ra, đối với nhữngnước đã ký kết với Nam Phi, thì tuỳ theo từng hiệp định song phương, Nam Phi ápmức thuế khác nhau. Mức thuế chung là từ 20% cho đến 60%.

Số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Namcho thấy, mặc dù kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam sang Nam Phitrong những năm gần đây không cao nhưng vẫn có sự tăng trưởng tốt. Cụ thể, năm2005 đạt 1,503 triệu USD, năm 2006 đã đạt mức 3,503 triệu USD, riêng 10 thángđầu năm 2007 đạt 10,8 triệu USD, tăng 400% so cùng kỳ năm trước. Đây là mứctăng rất cao, đánh dấu thời kỳ mới trong xuất khẩu dệt may vào thị trường NamPhi.

Theo các chuyên gia, nguyên nhân của mức tăngđột biến này là từ 1/1/2007, Nam Phi áp dụng cơ chế hạn ngạch tự vệ đối vớihàng dệt may có xuất xứ từ Trung Quốc với thời hạn kéo dài đến 31/12/2008. Dođó, trong quý l/2007, tổng trị giá nhập khẩu hàng dệt may từ Trung Quốc đã giảm34% so cùng kỳ năm trước. Thị phần hàng dệt may của Trung Quốc tại thị trườngNam Phi cũng giảm từ 71,7% trong quý đầu năm 2006 xuống còn 53% trong quýl/2007. Đây chính là cơ hội để hàng dệt may ViệtNam tăng kim ngạch tại thị trườngNam Phi.

Nhưng nhìn về lâu dài, Nam Phi vẫn là thị trườngcạnh tranh gay gắt đối với hàng dệt may, Việt Nam thực sự sẽ gặp khó khăn trướccác đối thủ quá mạnh như Trung Quốc và Ấn Độ, nhưng không hẳn Việt Nam khôngthể chen chân vào thị trường này. Các chuyên gia khẳng định, hàng dệt may ViệtNam vẫn có thể“chen chân” vào thị trường này, tuy nhiên cách tốt nhất vẫn là bán các sản phẩmkhông trùng hợp với đối thủ cạnh tranh trên.

Để đẩy mạnh việc xuất khẩu hàng dệt may sang thịtrường này, Bộ Công Thương Việt Nam cho rằng, cần tạo cơ sở pháp lý nhằm thuậnlợi hoá việc buôn bán cho giới DN hai nước.

Thông qua Ủy ban Thương mại hỗn hợp nhằm tăngcường trao đổi thông tin giữa hai chính phủ trong việc đề ra các biện pháp, cơchế hỗ trợ cũng như thúc đẩy buôn bán giữa hai nước. Phát hiện và đấu tranh kịpthời với các hình thức rào cản thương mại nếu có của nước sở tại áp dụng đốivới hàng hoá ViệtNam.

Các tổ chức xúc tiến thương mại của ViệtNam cần tăngcường tổ chức các đoàn đi khảo sát thị trường, tham gia hội chợ triển lãm củacác bên. Tổ chức các buổi hội thảo và gặp mặt giữa DN hai bên. Cần thay đổicách xúc tiến thương mại, hạn chế các đoàn khảo sát, nghiên cứu chung chung.Tăng cường các đoàn đi chào hàng thực thụ, nghĩa là sang quảng bá, chào các sảnphẩm cụ thể, có mẫu hàng, có đầy đủ thông số kỹ thuật của mặt hàng...

Cần có chính sách thương nhân, hồ sơ thông tinthị trường cũng như hồ sơ thương nhân, thông tin cập nhật về các động thái kinhtế, thị trường của nước sở tại... nhằm kịp thời cung cấp các thông tin cho DN.Xây dựng kênh thông tin, đặc biệt tập trung khai thác thông tin liên quan đếnhàng dệt may xuất khẩu.

Các cơ quan đại diện tại nước sở tại cần hỗ trợgiúp các DN đặt chân trên thị trường nước sở tại thông qua các hình thức mở vănphòng đại diện hoặc chi nhánh tại Nam Phi, bao gồm hướng dẫn thủ tục, tìm địađiểm đặt văn phòng và phương án kinh doanh. Thương vụ cần phối hợp với các vănphòng đại diện hoặc chi nhánh đưa ra kế hoạch xuất khẩu cụ thể hàng năm như mộttrong các biện pháp cụ thể nhằm thúc đẩy kim ngạch xuất khẩu.

Với các DN, cần phải có chiến lược thị trườnglâu dài và phải có quyết tâm theo đuổi chiến lược đã đề ra. Đào tạo và đầu tưdài hạn cho đội ngũ làm tiếp thị quốc tế chuyên nghiệp.

Mặt khác, Bộ Công Thương Nam Phi đang có kếhoạch sửa đổi thuế nhập khẩu các mặt hàng dệt (nguyên liệu đầu vào của may mặc)theo chiều hướng giảm thuế nhập khẩu. Mức thuế hiện nay là 22%. Nguyên nhân làNam Phi muốn hỗ trợ ngành công nghiệp may mặc trong nước. Thực tế là sau khiNam Phi áp dụng biện pháp tự vệ, áp hạn ngạch đối với hàng dệt may từ TrungQuốc, các DN kinh doanh và bán lẻ hàng may mặc của Nam Phi đã chuyển sang nhậpkhẩu hàng may mặc từ các nước khác. Do vậy, Bộ Công Thương Nam Phi đang xem xétgiảm thuế nhập khẩu hàng dệt (ngành dệt trong nước không đáp ứng được nhu cầunguyên liệu cho ngành may mặc), để giảm chi phí đầu vào, tăng sức cạnh tranhcủa hàng may mặc sản xuất tại Nam Phi. Ngành dệt của ViệtNam cũng cầnnắm bắt cơ hội này để xâm nhập thị trường Nam Phi.

14/02/2008

Nguồn:  Doanh nghiệp 24g