Phải nghiên cứu lạiquá trình hấp thu, đào thải Ethoxyquin của tôm để ứng phó tiêu chuẩn mới.

Nhật là thị trường tiêuthụ tôm Việt nhiều nhất, lại vừa đặt tiêu chuẩn mới về chất Ethoxyquin đối vớitôm Việt, mà theo các doanh nghiệp (DN) xuất khẩu tôm thì rất khó đạt được.

Áptiêu chuẩn ngặt nghèo

Mới đây, Nhật thông báo tăng tần suất kiểm tra chấtEthoxyquin trong tôm nhập khẩu từ Việt Nam. Tần suất kiểm là 30%, nếu pháthiện thêm hai lô hàng có Ethoxyquin vượt mức 0,01 ppm thì Nhật sẽ tăng tần suấtlên 50% và 100% và sau đó là cấm nhập tôm Việt Nam.

Các DN xuất khẩu tôm sang Nhật hiện rất lo lắng vì tiêuchuẩn Ethoxyquin này. Ông Trần Thiện Hải, Chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu thủy sảnViệt Nam (VASEP), cho biết Ethoxyquin là chất chống oxy hóa, dùng trong thức ănnuôi tôm. Nhiều nước trên thế giới và cả Nhật đều sử dụng chất này trong thứcăn thủy sản. Không giống như các chất bị cảnh báo khác, chất Ethoxyquin khôngảnh hưởng đến sức khỏe con người. Do đó, việc cảnh báo của Nhật đã gây bất ngờcho cả ngành thủy sản.

Ông Trương Đình Hòe, Tổng Thư ký VASEP, cho biết ba thángtrước, tôm Trung Quốc cũng bị Nhật cảnh báo chất Ethoxyquin. Có thông tin chobiết Nhật quy định mức Ethoxyquin khác nhau cho tôm xuất xứ các nước khác nhauvà tôm Việt Namhiện đang chịu mức ngặt nghèo nhất, chỉ 0,01 ppm. Ủy ban Luật Thực phẩm quốc tế(CODEX) có quy định mức 0,5 ppm.

Longại thêm tiêu chuẩn mới

“Các kiểm nghiệm tômgần đây cho thấy Ethoxyquin trong tôm khoảng 0,1 ppm. Chúng tôi sẽ có đề xuấtvà thương thảo với phía Nhật” - ông Hòe nói.

Còn ông Trần Thiện Hải thì cho rằng Việt Nam không thể thựchiện được mức 0,01 ppm nên sẽ đề nghị phía Nhật áp dụng mức 0,1 ppm kèm theo lộtrình cho DN thủy sản tìm giải pháp khắc phục.

Trường hợp xấu nhất, nếu Nhật vẫn giữ nguyên mức 0,01 ppmthì các DN xuất khẩu tôm phải tránh dùng bột cá và thức ăn nuôi thủy sản cóchứa Ethoxyquin, để chất này khỏi tồn dư trong con tôm. Tuy nhiên, ông Hòe chobiết ngoài Ethoxyquin còn có hai chất chống oxy hóa khác cũng được dùnglà BHT (Butylatedhydroxyl toluene), BHA (Butylated hydroxyl Anisole).

Liệu DN tránh dùng Ethoxyquin thì Nhật lại cấm BHT hay BHA hay cácchất khác hay không?

Theo ông Hòe, không thể biết trước được chất nào sẽ bị cảnhbáo, bị cấm. Hiện tại ta chỉ có thể dựa vào danh mục các chất trong thức ănthủy sản ở các nước khác, điều chỉnh hàm lượng theo danh mục đó cho phù hợp.

Tựdừng xuất tôm

Trong khi các cơ quan quản lý cũng lúng túng, chưa thểthương thảo gì cho DN thì bản thân DN đành phải tự co lại. Ông Chu Văn An, PhóTổng Giám đốc Công ty CP Tập đoàn Thủy sản Minh Phú, cho biết hiện DN chỉ biếtlấy mẫu tôm trước khi thu hoạch ở đầm nuôi rồi đem đi xét nghiệm, đạt chuẩn thìDN mới mua tôm. Không đạt thì DN chỉ còn cách tạm dừng xuất tôm sang Nhật đểtránh rủi ro bị cấm nhập hoàn toàn.

Theo ông An, việc kiểm tra này cũng chỉ là giải pháp tìnhthế vì nguồn gốc Ethoxyquin nằm ở các nhà máy thức ăn chăn nuôi.

Ông Nguyễn Tuấn Anh, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Chế biếnthủy sản Út Xi, buồn rầu cho biết: “Sau khi có thông tin cảnh báo, DN đã phảigiảm lô hàng xuất sang thị trường Nhật vì tôm tự nuôi đạt chuẩn nhưng số lượngít, không đủ đáp ứng”.

Ông Trương Đình Hòe cho biết lâu nay các nước chỉ quy địnhhàm lượng Ethoxyquin trong thức ăn thủy sản. Tại Nhật, Ethoxyquin được phép sửdụng ở mức tối đa 150 ppm trong thức ăn cho tôm và 100 ppm trong thức ăn cho cábiển. Nước ta cũng quy định mức 150 ppm. Ngay cả thị trường khó tính như Mỹ màvẫn chấp nhận mức 75 ppm. Tuy nhiên, các nước đều chưa chú ý đến việc tôm hấpthu, đào thải chất này ra sao. Ngành thủy sản sẽ nghiên cứu lại cơ chế tôm hấpthu Ethoxyquin từ thức ăn ra sao, đào thải Ethoxyquin như thế nào để có cáchứng phó thích hợp với tiêu chuẩn mới.

Hiện tại, VASEP khuyến cáo người dân ngưng cho tôm ăn mộtngày trước khi thu hoạch để giảm tồn dư chất này trong tôm nguyên liệu.

Từ năm 2011 đến nay, Nhật, EU, Mỹ cảnh báo chấtTrifluralin, Enrofloxacin, Samonella, E. Coli… trên sản phẩm cá và tômxuất khẩu.

Ngày 18-5-2012, Nhật lần đầu cảnh báo chất Ethoxyquin đốivới tôm Việt Nam.

Nguồn: http://www.baocongthuong.com.vn