TPP có “nhấn chìm” Ngành chăn nuôi trong nước?

17/03/2014 12:00 - 636 lượt xem

Quy mô manh mún, nhỏ lẻ, giá thành sản xuất cao, chưa kiểmsoát tốt dịch bệnh… là những điểm yếu cố hữu của ngành chăn nuôi Việt Nam. Nếukhông kịp thời khắc phục những tồn tại này, khi Hiệp định Đối tác kinh tế chiếnlược xuyên Thái Bình Dương (TPP) được ký kết, dự kiến thuế nhiều sản phẩm thịtNK bằng 0%, ngành chăn nuôi trong nước rất dễ bị nhấn chìm.

Theo ông Tống Xuân Chinh - Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi:Đánh giá một cách tổng quát, hiện ngành chăn nuôi còn rất nhiều yếu kém. Trướchết là đầu vào thức ăn phụ thuộc quá lớn vào NK, dẫn tới chi phí sản xuất cao.Trong khi, đối với chăn nuôi thì giá thành thức ăn đã chiếm tới 65-70% chi phí.So với các nước trong khu vực, giá thành thức ăn chăn nuôi ở Việt Nam luôn caohơn khoảng 10%. Tiếp đó là vấn đề kiểm soát dịch bệnh chưa thực sự hiệu quả. Mặcdù đa số các bệnh đều đã được kiểm soát nhưng một số loại dịch bệnh như lở mồmlong móng, cúm gia cầm vẫn hoành hành, gây nhiều thiệt hại cho người chăn nuôi.“Một trong những điểm yếu cố hữu nữa của ngành chăn nuôi Việt Nam là con giống.Chất lượng con giống đưa tới người chăn nuôi chưa đảm bảo. Bên cạnh đó, tình trạnggiết mổ chủ yếu là thủ công, thiếu điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm cũng gópphần làm giảm giá trị gia tăng của sản phẩm chăn nuôi. Hiện nay, giết mổ côngnghiệp, bán công nghiệp còn khá ít, chỉ chiếm khoảng 20% trên tổng lượng thịt”,ông Chinh nói.

Đồng tình với quan điểm này, ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn-Phó Việntrưởng Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn bổ sung:Tổng giá trị sản xuất của toàn ngành chăn nuôi hiện đạt khoảng 140-150 nghìn tỷđồng. Hiện cả nước chủ yếu vẫn là quy mô sản xuất nhỏ lẻ, chỉ có khoảng 23nghìn trang trại (trang trại là đơn vị chăn nuôi đạt doanh thu từ 500 triệu đồng/nămtrở lên), ít hơn nhiều so với các quốc gia khác. Mật độ ngành chăn nuôi lợn ởViệt Nam lớn hơn hẳn các quốc gia khác, do đó ngành chăn nuôi sẽ gặp nhiều khókhăn trong việc xử lý ô nhiễm và dịch bệnh.

TS. Nguyễn Thanh Sơn, Viện trưởng Viện Chăn nuôi cho rằng:Có thể tổng hợp 3 điểm yếu lớn của ngành chăn nuôi Việt Nam là sự phát triểnthiếu bền vững về năng suất, giá cả, chất lượng giống vật nuôi và hình thức tổchức chăn nuôi kiểu cũ. Về con giống Việt Nam đi quá chậm. Cụ thể như, trongkhi lợn giống tại các nước sinh sản đạt 25-26 con/lứa thì Việt Nam vẫn cứ ì ạchở mức 17-20 con. Chăn nuôi thì còn manh mún, thiếu tính liên kết giữa khâu sảnxuất và thị trường tiêu thụ nên hiệu quả kinh tế không cao.

Tổng giá trị sản xuất của toàn ngành chăn nuôi hiện đạt khoảng140-150 nghìn tỷ đồng. Hiện cả nước chủ yếu vẫn là quy mô sản xuất nhỏ lẻ, chỉcó khoảng 23 nghìn trang trại (trang trại là đơn vị chăn nuôi đạt doanh thu từ500 triệu đồng/năm trở lên), ít hơn nhiều so với các quốc gia khác.

Thịt NK áp đảo

Ông Tống Xuân Chinh cho rằng, bên cạnh tình trạng rớt giá, dịchbệnh chưa được giải quyết, ngành chăn nuôi còn đang phải đối mặt với thách thứcrất lớn khi Hiệp định TPP (có khả năng được ký kết thành công vào cuối năm2014). Dễ thấy, ngành chăn nuôi yếu thế hơn khi tham gia TPP, điển hình như đốivới mặt hàng thịt bò, hiện mặt hàng này dù vẫn có thuế nhưng không thể cạnhtranh nổi với thịt NK. Đó là bởi trong nước còn đang duy trì nền chăn nuôi nhỏlẻ, manh mún, mỗi hộ nuôi một vài con bò, trong khi các quốc gia như Mỹ, Úc bòđược chăn nuôi công nghiệp trên những đồng cỏ bạt ngàn. Trong năm 2013, ViệtNam nhập khoảng 60.000 con bò từ Úc, trung bình nhập 5.000 con/tháng. Trong nămnay, dự kiến cũng sẽ có khoảng 60.000 con bò được NK từ Úc vào Việt Nam. Điểmđáng lưu ý là, giá thành thịt bò NK cũng rất hợp lý, hiện NK từ Úc cũng chỉ khoảng2,2-2,4 USD/kg (tương đương 46-50 nghìn đồng/kg) thịt hơi. Trong khi đó, giá thịtbò hơi tại Việt Nam lên tới 65-80 nghìn đồng/kg.

PGS.TS. Nguyễn Đăng Vang, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi ViệtNam cảnh báo, nếu ngành chăn nuôi không giảm được giá thành sản xuất xuống bằnghoặc thấp hơn các nước, thì thị trường thực phẩm thịt ngoại sẽ chiếm lĩnh. Điểmyếu của hai mặt hàng chủ lực trong chăn nuôi của nước ta là thịt bò và thịt lợncó giá thành quá cao. Trong khi thịt bò Úc đưa sang Việt Nam với thuế NK 5% vàcác khoản phí khác thì giá cũng chỉ nhích hơn một chút so với thịt bò trong nước.Chính vì vậy mà hiện nay trong các siêu thị ở các thành phố lớn, thị bò Úc đãáp đảo thịt bò Việt Nam.

Nhanh chóng “xốc” lại

Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn cho rằng, ngành chăn nuôi vẫn còn đủthời gian để nâng cao sức cạnh tranh nếu được xốc lại ngay từ bây giờ. Thị hiếutiêu dùng thịt tươi sống từ các chợ truyền thống đang là hàng rào bảo hộ tựnhiên với các nhà sản xuất trong nước. Ông Tuấn đưa ra dẫn chứng, mỗi khi có dịchbệnh ở lợn thì có 40,55% số người tiêu dùng tạm ngừng mua thịt lợn; 31,45% chuyểnthịt lợn sang mua các loại thịt khác, 11% chuyển sang chọn mua thịt đông lạnh sạchở trong các siêu thị. Mỗi khi có dịch cúm gà, thì 75% số người tiêu dùng ngừngmua thịt gà; 21,3% sẽ mua ít hơn trước; 24,6% chuyển sang thịt lợn, bò.

Đồng tình với quan điểm này, ông Tống Xuân Chinh khẳng định:Cho đến nay đa số người Việt Nam vẫn tiêu dùng thịt tươi, trong khi NK chủ yếulà thịt đông lạnh. Thói quen tiêu dùng này sẽ là “lá chắn” giúp Việt Nam còn đủthời gian để tái cơ cấu nhanh ngành chăn nuôi. Cách đối phó khôn ngoan nhất làtìm những sản phẩm có tính rủi ro thấp nhất để mở cửa trước cho các nước trongcác thành viên TPP đưa hàng vào. Với ngành chăn nuôi, một trong những sản phẩmchúng tôi ưu tiên lựa chọn để các nước khác XK vào là thịt bò. Với gia cầm, gàlông trắng không là lợi thế,  nhưng gàlông màu, gà bản địa đang phát triển với giá trị gia tăng cao nên có thể pháttriển giống gà này. Thời gian tới, chăn nuôi sẽ tập trung chế biến các sản phẩmgia cầm ở quy mô công nghiệp.

Theo ông Chinh, cần tiến hành đầu tư cho con giống, bình ổngiá thức ăn chăn nuôi cũng như đẩy mạnh áp dụng công nghệ cao vào sản xuất để vừanâng cao chất lượng, vừa đảm bảo giá cả cạnh tranh của sản phẩm. Trong năm2014, Cục Chăn nuôi sẽ triển khai những biện pháp khuyến khích, thúc đẩy cácDN, cơ quan nghiên cứu chọn tạo giống và nhập các loại giống tiên tiến trên thếgiới về để lai tạo ra bộ giống tốt.

Nguồn: http://www.baohaiquan.vn

Quảng cáo sản phẩm