Số liệu thống kê hàng quý mới đây của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cho thấy, giá trị thương mại hàng hóa quý III năm 2010 tăng 18% so với cùng kỳ năm 2009. Tuy nhiên, con số này thấp hơn rất nhiều so với mức tăng trưởng giá trị thương mại 26% của 3 tháng quý II trước đó.                                                                                                                                                         
Tiếp tục đà phục hồi kể từ quý II năm 2009, tốc độ tăng trưởng thương mại thế giới 9 tháng đầu năm đạt mức 23%. Dù đã có những dầu hiệu tích cực, nhưng trị giá thương mại thế giới vẫn chỉ duy trì dưới mức kỷ lục thời kỳ trước cuộc khủng hoảng tài chính vừa qua.

Không nên đánh đồng giữa con số “giá trị” trong ngắn hạn với con số tốc độ tăng trưởng thương mại hàng năm khi sử dụng “khoản tiền không đổi” so với phương pháp có tình tới lạm phát trong dữ liệu đầu vào. Vì vậy, mức dự báo tăng trưởng thương mại 13.5% được WTO đưa ra đầu quý III vừa qua không có gì thay đổi trong thời gian tới.

Trị giá thương mại hàng hóa được hiểu là con số đô la Mỹ “hiện tại” mà không chịu sự điều chỉnh thay đổi về giá, không đề cập tới sự điều chính theo mùa. Mô hình theo mùa do đó ảnh hưởng đáng kể tới so sánh thương mại hàng quý và hàng tháng, cũng như tác động trong so sánh tăng trưởng thương mại giữa khu vực kih tế tư nhân và nền kinh tế.

Biểu đồ 1: Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa thế giới từ Quý I 2007 tới quý III 2010

Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa thế giới quý III năm 2010 tăng 3% so với quý II trước đó (phương pháp so sánh hàng quý)
Số liệu thống kê hàng tháng trong quý III 2010 từ 70 nền kinh tế, đại diện cho 90% trị giá thương mại thế giới cho thấy thương mại hàng hóa đính đồn trong tháng Bảy, giảm trong tháng Tám và phục hồi trở lại trong tháng Chín.
Mặc dù chưa rõ ràng, nhưng những phân tích tương tự từ năm 2009 cũng cho thấy tác động thương tự do nhu cầu theo mùa.

Biểu đồ 2: Số liệu thương mại hàng hóa tổng hợp từ 70 nền kinh tế.

Tổng quan dòng chảy thương mại khu vực

Thương mại ngoài khu vực EU (không tính tới thương mại giữa EU và các quốc gia khác) tăng nhanh đáng kể so với thương mại nội khối EU.
Trị giá xuất khẩu khu vực Châu Á trong quý III năm 2010 tăng 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này của khu vực Châu Phi và Trung Đông cũng tăng 22% so với cùng kỳ năm 2009, do giá cả hàng hóa tăng sau cuộc khủng hoảng.
Bảng 1: Số liệu Thương mại hàng hóa theo khu vực và các quốc gia tiêu biểu Quý III năm 2010 Tỷ lệ % thay đổi theo Đô la Mỹ hàng năm (Y-o-Y) và hàng quý (Q-o-Q)

a. Bao gồm hàng hóa tái xuất và hàng nhập khẩu tái xuất.
b. “Nội khối EU”: thương mại giữa các nước thành viên EU; “Ngoài khối EU”: thương mại giữa các nước thành viên EU và các quốc gia khác.
c. Hong Kong, Trung quốc (không bao gồm giao dịch tái xuất); Hàn Quốc; Malaysia; Singapore; Đài Loan và Thái Lan.

Biểu đồ 3: Số liệu Biến động giá cả hàng hóa trong Quý III năm 2010 (%)

Thùy Dung