Vụ việc tư vấn số 10 - Điều tra chống trợ cấp đối với túi nhựa PE Việt Nam tại Hoa Kỳ và Những bài học thực tiễn

20/06/2010 12:00 - 4971 lượt xem

Vụ điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp mà Hoa Kỳ tiến hành đối với túi nhựa PE Việt Nam được khởi xướng ngày 21/4/2009 trên cơ sở Đơn kiện ngày 31/3/2009 của 02 nguyên đơn là Hilex Poly Co., và Superbag Cooperation. Ngày 27/4/2010, vụ điều tra đã đi đến quyết định chính thức với mức thuế chống bán phá giá rất cao và các mức thuế chống trợ cấp không thấp như kỳ vọng.

Đây là vụ việc có tác động đặc biệt lớn đến xuất khẩu Việt Nam, ít nhất ở hai khía cạnh. Một là, lần đầu tiên hàng hóa xuất khẩu Việt Nam phải đối mặt với một vụ điều tra chống trợ cấp. Hai là, lần đầu tiên hàng hóa xuất khẩu Việt Nam phải đối mặt với một vụ điều tra đúp (chống bán phá giá và chống trợ cấp). Rất nhiều bài học có thể rút ra từ vụ điều tra chống trợ cấp này về những vấn đề này.

I. Những vấn đề chung về cuộc điều tra

1. Phạm vi sản phẩm bị kiện

Sản phẩm bị kiện trong vụ việc này được xác định là túi xách polyethylene (túi PE), thường biết tới dưới tên túi/bịch nylon đựng hàng hay túi T-shirt. DOC giới hạn sản phẩm bị kiện ở các loại túi/bịch nylon không gắn miệng, có quai xách, không khóa kéo hoặc dụng cụ đóng bên ngoài, có hoặc không có miếng đệm, có hoặc không in, làm từ tấm nhựa polyethylene mỏng (không dầy hơn 0,889mm và không mỏng hơn 0,00889mm) với chiều dài/rộng không ít hơn 15,24cm và không dài hơn 101,6cm, chiều sâu túi có thể hơn 101,6cm nhưng không ít hơn 15,24cm.

Sản phẩm bị kiện là túi đựng hàng trong các siêu thị, hiệu thuốc, cửa hàng. Tuy nhiên sản phẩm bị kiện không bao gồm (i) túi PE không in logo hoặc tên cửa hiệu và có dụng cụ đóng/khóa; (ii) túi PE được đóng gói với nhãn in nêu rõ mục đích sử dụng khác chứ không phải để xách hàng từ siêu thị hoặc các cửa hàng bán lẻ.

Các sản phẩm bị kiện thường được nhập khẩu dưới mã HTSUS 3923.21.0085 (nhưng không phải tất cả các sản phẩm thuộc mã này đều là sản phẩm bị kiện).

2. Giai đoạn điều tra

Giai đoạn điều tra chống trợ cấp (khoảng thời gian mà số liệu và trị giá các lô hàng nhập khẩu vào Hoa Kỳ trong khoảng thời gian đó sẽ bị sử dụng để tính toán, điều tra) trong vụ việc này là 1/1/2008-31/12/2008.

Giai đoạn điều tra thiệt hại (khoảng thời gian mà số liệu và tình trạng sản xuất, thiệt hại của ngành sản xuất nội địa Hoa Kỳ sẽ được sử dụng để tính toán, điều tra) trong vụ việc này là 1/1/2006-31/12/2008.

3. Diễn biến vụ điều tra

Ngày 21/4/2009, 20 ngày sau khi có Đơn kiện của các nguyên đơn, DOC ra Thông báo khởi xướng điều tra chính thức đối với túi nhựa Việt Nam. Tuy nhiên ITC đã tiến hành cuộc điều tra về thiệt hại từ trước đó.

Ngày 31/8/2009, sau hơn 4 tháng điều tra, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) ra kết luận túi nhựa Việt Nam được trợ cấp với mức thấp nhất là 0.20% cho đến cao nhất là 4.24% cho 3 doanh nghiệp bị đơn bắt buộc và một mức biên độ chung toàn quốc là 2.97% (áp dụng cho tất cả các doanh nghiệp xuất khẩu túi nhựa của Việt Nam không thuộc nhóm được bị đơn bắt buộc). Trước đó Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ (ITC) cũng có kết luận túi nhựa PE Việt Nam nhập khẩu vào Hoa Kỳ gây thiệt hại đáng kể cho ngành sản xuất nội địa của Hoa Kỳ. Do đó biện pháp tạm thời (thuế tạm thời) đã được áp dụng với mức bằng với biên độ trợ cấp được tính cho từng doanh nghiệp.

Đến ngày 26/3/2010, DOC có kết luận cuối cùng về biên độ trợ cấp đối với túi nhựa PE trong vụ việc này. Kết quả này không được khả quan như kết luận sơ bộ, cụ thể là các biên độ trợ cấp cao hơn so với kết luận trước đây, với mức thấp nhất là 0.44%, cao nhất 52.56%, biên độ chung toàn quốc là 5.28%. Ngày 27/4/2010, ITC ra kết luận cuối cùng khẳng định về thiệt hại và mối quan hệ nhân quả.

Ngày 5/4/2010, DOC ra Quyết định áp dụng thuế chống trợ cấp chính thức với túi nhựa Việt Nam, kết thúc quá trình điều tra gốc trong vụ việc này.

Tóm tắt diễn biến điều tra chống trợ cấp của DOC 

Ngày

Hoạt động

31/3/2009

Đơn kiện chống trợ cấp túi nhựa PE Việt nam được nộp cho ITC và DOC

31/3/2009

ITC bắt đầu điều tra sơ bộ về thiệt hại trên cơ sở Đơn kiện của bên nguyên đơn

20/4/2009

Quyết định khởi xướng điều tra của DOC

21/4/2009

Phiên họp giữa các quan chức DOC và quan chức chính phủ Việt Nam để khái quá về các thủ tục và lịch trình điều tra

13/5/2009

DOC lựa chọn bị đơn bắt buộc là 3 doanh nghiệp có khối lượng xuất khẩu túi nhựa PE đi Hoa Kỳ lớn nhất của Việt Nam, bao gồm:

- Advance Polibag Co., (API)

- Chin Sheng Company (Chin Sheng)

- Fotai Vietnam Enterprise Cooperation (Fotai Vietnam)

18/5/2009

DOC gửi Bảng câu hỏi điều tra đến Chính phủ Việt Nam, đề nghị Chính phủ Việt Nam chuyển phần Bảng câu hỏi liên quan đến các công ty cho các bị đơn bắt buộc

22/5/2009

ITC ra kết luận sơ bộ khẳng định có thiệt hại đáng kể

9/6/2009

Chính phủ Việt Nam yêu cầu DOC điều chỉnh Bảng câu hỏi điều tra ngày 18/5/2009, cụ thể là xác định một ngày mốc để ghi nhận các trợ cấp có thể bị điều tra (cut-off date), qua đó giới hạn thời gian điều tra trong Bảng câu hỏi này.

DOC đã từ chối yêu cầu này, cho rằng việc này chỉ được xác định trong kết luận sơ bộ của DOC

25/6/2009

Các nguyên đơn đệ trình bổ sung Cáo buộc về 09 loại trợ cấp khác

- Ngày 17/7/2009  DOC chấp nhận điều tra bổ sung thêm 7 cáo buộc trợ cấp trong số này và gửi Bảng câu hỏi điều tra bổ sung liên quan đến các cáo buộc mới đến Chính phủ Việt Nam và các bị đơn bắt buộc

- Cùng ngày Chính phủ Việt Nam gửi phản đối và cho rằng lẽ ra nguyên đơn có thể đưa các cáo buộc này ngay trong đơn kiện nhưng lại cố tình đưa sau nhằm làm rối thủ tục và khiến Chính phủ Việt Nam không có đủ thời gian trả lời Bảng câu hỏi điều tra

- Ngày 30/7 API gửi câu trả lời bổ sung, các đơn vị còn lại gửi ngày 7 và 10/8

8/7/2009

DOC nhận được Bản Trả lời Bảng câu hỏi điều tra ngày 18/5/2009 từ Chính phủ Việt Nam và các bị đơn bắt buộc

17/7/2009

Các nguyên đơn đệ trình bổ sung Cáo buộc về 02 loại trợ cấp khác (đây là lần bổ sung thứ hai)

Ngày 28/7/2009 DOC chấp thuận điều tra bổ sung thêm cả 02 chương trình này và gửi Bảng câu hỏi điều tra bổ sung liên quan đến các cáo buộc mới đến Chính phủ Việt Nam và các bị đơn bắt buộc

Ngày 7/8/2009 API gửi bản trả lời bổ sung, các đơn vị khác gửi ngày 17/8/2009

24/7/2009

DOC gửi Bảng câu hỏi bổ sung cho Chính phủ Việt Nam và các bị đơn bắt buộc.

- API gửi câu trả lời ngày 7/8/2009

- Chính phủ, Chin sheng và Fotai gửi câu trả lời ngày 17/8/2009

4/9/2009

DOC ra kết luận sơ bộ khẳng định có trợ cấp

5/10/2009

Bên nguyên đơn nộp đơn đề nghị tiến hành Phiên điều trần

Đơn đề nghị này đã được nguyên đơn rút lại ngày 27/1/2010

7,4,7/10/2009

Các bên trả lời Bảng câu hỏi bổ sung lần 2 của DOC (API gửi bản trả lời ngày 7/10)

26/10/2009

API gửi thông báo xin rút khỏi vụ điều tra

26/10/2009

Chính phủ VN trả lời Bảng câu hỏi bổ sung lần 3 của DOC (chỉ gửi cho Chính phủ VN)

26/10/2009

Hilex (một bên nguyên đơn) bổ sung vấn đề thực tế mới (new factual information)

2-18/11/2009

DOC tiến hành thẩm tra thực địa tại Việt Nam (đối với cả Chính phủ VN và các bị đơn bắt buộc)

4/1/2010

DOC ra báo cáo kết quả thẩm tra thực địa

11/1/2009

DOC ra báo cáo kết quả thảo luận giữa DOC với các chuyên gia độc lập về hệ thống ngân hàng Việt Nam

25/1/2010

Các bên (nguyên và bị) gửi bản tóm tắt lập luận vụ việc của mình đến DOC

1/2/2010

Các bên (nguyên và bị) gửi bản tóm tắt các lập luận phản biện của mình đến DOC

16/3/2010

ITC tiến hành Phiên điều trần

25/3/2010

DOC ra kết luận cuối cùng khẳng định có trợ cấp gây thiệt hại

27/4/2010

ITC ra kết luận cuối cùng khẳng định có “đe dọa thiệt hại”

4/5/2010

Quyết định áp thuế chống trợ cấp đối với túi nhựa PE Việt Nam

Biên độ trợ cấp

 

Tên Công ty

Biên độ trợ cấp sơ bộ

Biên độ trợ cấp cuối cùng

API

0,2%

52,56%

Fotai

4,24%

5,28%

Chin Sheng

1,69%

0,44%

Các công ty khác của Việt Nam

2,97%

5,28%

 

Quảng cáo sản phẩm