Về lý thuyết, theo quy định trong WTO (mà Hoa Kỳ phải tuân thủ), trong một vụ điều tra chống bán phá giá, chống trợ cấp mỗi nhà xuất khẩu đều được quyền yêu cầu DOC điều tra, tính toán một mức thuế chống bán phá giá riêng cho mình. Tuy nhiên, WTO cũng cho phép nước điều tra được giới hạn số lượng các doanh nghiệp được điều tra nếu số lượng các doanh nghiệp bị đơn trong một vụ việc là quá nhiều. Trong những trường hợp như vậy, chỉ những doanh nghiệp bị đơn được lựa chọn (gọi là bị đơn bắt buộc) mới “được điều tra” – tức là được xác định biên độ phá giá riêng phản ánh gần nhất thực tế sản xuất và bán hàng của mình.

Trên thực tế, với lý do nguồn lực hạn chế, trong các vụ việc gần đây, DOC thường chỉ lựa chọn 2-3 bị đơn cho một vụ việc.

•    Thủ tục để được chọn là bị đơn bắt buộc

-    Vào thời điểm bắt đầu mỗi cuộc điều tra hoặc rà soát hành chính, DOC sẽ đưa ra một bảng câu hỏi yêu cầu các nhà sản xuất/xuất khẩu là bị đơn tiềm năng điền tổng số lượng và giá trị của các giao dịch bán hàng vào thị trường Hoa Kỳ trong giai đoạn điều tra hoặc giai đoạn rà soát 

•    Phương pháp lựa chọn bị đơn bắt buộc

-    Về nguyên tắc, DOC có thể chọn bị đơn bắt buộc hoặc trong số các nhà xuất khẩu lớn nhất hoặc trong các mẫu có giá trị  thống kê phù hợp hoặc chọn mẫu ngẫu nhiên;

-    Trên thực tế, DOC thường tìm cách chọn bị đơn bắt buộc trong số các nhà xuất khẩu đứng đầu (chiếm 40-50% lượng hàng hóa nhập khẩu vào Hoa Kỳ).
 

Lưu ý đối với doanh nghiệp

Các doanh nghiệp xuất khẩu nếu bị vướng phải một vụ kiện đều mong muốn được lựa chọn làm bị đơn bắt buộc, bởi điều này sẽ có lợi cho doanh nghiệp: doanh nghiệp sẽ được tính toán biên độ phá giá riêng phản ánh gần nhất thực tế kinh doanh của mình (và do đó có thể hy vọng biên phá giá thấp).

Để đổi lại, bị đơn bắt buộc phải tham gia đầy đủ các hoạt động tố tụng rất phức tạp, đòi hỏi thời gian, nguồn nhân lực và tài chính cho việc kháng kiện này, đặc biệt là:

-    Trả lời Bảng câu hỏi (Phần A, C và D) và các bảng câu hỏi bổ sung

-    Chấp nhận cho thẩm tra thực địa và phối hợp tốt với cán bộ điều tra

-    Cử người tham gia phiên điều trần và chuẩn bị các lập luận tham gia

-    Chuẩn bị và gửi các bản lập luận/phản biện

Tất cả các hoạt động này đều cần có tư vấn của luật sư và sự tham gia của các cá nhân có trách nhiệm trong doanh nghiệp. Vì vậy doanh nghiệp bị đơn bắt buộc sẽ phải bỏ ra một nguồn lực lớn (nhân lực, vật lực) cho vụ kiện (trong khi các bị đơn khác thì không hoặc chỉ dừng lại ở các thủ tục đơn giản ban đầu).

Tuy nhiên, như thông lệ gần đây, DOC thường chỉ chọn 2 bị đơn bắt buộc cho một vụ kiện và chọn theo cách lấy doanh nghiệp có số lượng xuất khẩu lớn nhất. Vì vậy nếu doanh nghiệp không đứng đầu về lượng hàng hóa nhập khẩu liên quan của VN vào Hoa Kỳ thì không cần cố gắng để được trở thành bị đơn bắt buộc mà nên nỗ lực để được là “bị đơn tự nguyện” (hưởng thuế suất riêng).

Mặc dù vậy, việc tất cả các doanh nghiệp (bị đơn bắt buộc hoặc không bắt buộc) hợp tác với nhau, tạo điều kiện để các bị đơn bắt buộc có được kết quả tốt nhất (biên độ phá giá thấp nhất có thể) là rất quan trọng, bởi nếu doanh nghiệp bị đơn bắt buộc vì một lý do nào đó mà không tham gia tốt trong quá trình điều tra, phải chịu mức thuế suất cao thì các bị đơn tự nguyện (chịu mức thuế suất bình quân gia quyền của các bị đơn bắt buộc) và các bị đơn khác (chịu mức thuế suất toàn quốc, thường là mức thuế suất cao nhất của bị đơn bắt buộc) sẽ bị thiệt hại lây.

Nguồn: Trung tâm WTO và Hội nhập - VCCI