Nếu nước xuất khẩu là nước có nền kinh tế phi thị trường thì các cách thức tính Giá thông thường chuẩn sẽ không được áp dụng. Lập luận được đưa ra để giải thích việc này là ở các nước có nền kinh tế phi thị trường, chi phí và giá cả được suy đoán là đã chịu sự kiểm soát và bóp méo bởi sự can thiệp của nhà nước, vì vậy chúng không phản ánh đúng giá thị trường. Vì thế DOC sẽ bỏ qua không tính đến giá cả và chi phí thực tế của các doanh nghiệp bị đơn trong nền kinh tế phi thị trường.

 

Thay vào đó, DOC sẽ tính giá thông thường bằng cách xác định các yếu tố sản xuất đầu vào thực tế của các nhà sản xuất, xuất khẩu liên quan (số giờ lao động, lượng nguyên liệu thô được sử dụng, mức độ sử dụng năng lượng và các yếu tố khác phục vụ sản xuất, khấu hao... – còn gọi là “định mức sản xuất – factors of production”) và tính giá trị của các yếu tố này theo trị giá của chúng tại thị trường của một hoặc một số nước thứ ba có nền kinh tế thị trường mà DOC cho là thích hợp.

 

Nói cách khác, DOC sẽ xác định Giá Thông thường cho nước có nền kinh tế thị trường theo cách gần giống với Cách 3 (Giá Thông thường tính toán) nhưng không lấy giá thực tế mà nhà sản xuất xuất khẩu đã chi mà lấy giá thay thế từ một nhà xuất khẩu của nước thứ ba được lựa chọn.

 

Các bước xác định Giá Thông thường trong trường hợp NME   DOC sẽ xác định Giá Thông thường cho mỗi doanh nghiệp bị đơn bắt buộc trong trường hợp nước có nền kinh tế phi thị trường theo các bước chủ yếu sau:   Bước 1: Chọn lựa nước thay thế (thông thường là Bangladesh cho trường hợp của Việt Nam, Ấn Độ cho trường hợp của Trung Quốc)   Bước 2: Xác định các nhân tố sản xuất (FOPs) của từng nhà sản xuất xuất khẩu để sản xuất ra một đơn vị sản phẩm     –    Số lượng thực tế tất cả các thành phần nguyên liệu  được nhà sản xuất Việt Nam sử dụng   –    Số giờ lao động và lượng nhiên liệu sử dụng thực của nhà sản xuất Việt Nam   Bước 3. Xác định các giá trị thay thế     –    Xác định các nhà sản xuất nào ở nước thay thế nên được sử dụng cho tổng phí, chi phí quản lý và chi phí chung, và tỷ suất lợi nhuận   Bước 4: Tính Giá Thông thường bằng cách kết hợp các dữ liệu về FOP của các bị đơn với dữ liệu về giá thay thế do DOC chọn

 

Nguồn: Trung tâm WTO và Hội nhập - VCCI