Hoa Kỳ là quốc gia sử dụng nhiều nhất các biện pháp thuế CTC với 301 vụ việc khởi xướng điều tra và 203 biện pháp CTC được áp dụng, tiếp đến là EU với 92 vụ khởi xướng và 46 vụ áp thuế, Canada (77 vụ khởi xướng, 40 vụ áp thuế)… Có thể thấy rằng, các nước phát triển sử dụng biện pháp đối kháng thường xuyên hơn mặc dù tổng số vụ điều tra CTC vẫn ít hơn rất nhiều so với các vụ điều tra CBPG.

 

Hình 1: Các nền kinh tế sử dụng biện pháp CTC nhiều nhất (1995-2021)

Nguồn: Tổng hợp từ số liệu WTO

 

Các quốc gia/vùng lãnh thổ bị áp dụng biện pháp CTC nhiều nhất bởi Hoa Kỳ

 

Hoa Kỳ liên tục khởi xướng điều tra CTC trong các năm từ 1995 đến nay.  Những năm gần đây, số vụ điều tra CTC được Hoa Kỳ khởi xướng đều khá lớn với số vụ khởi xướng cao nhất là 30 vụ vào năm 2020.

 

Trung Quốc, Ấn Độ là 2 nước bị điều tra CTC nhiều nhất bởi Hoa Kỳ, lần lượt chiếm 35% và 13% tổng số vụ điều tra CTC được Hoa Kỳ khởi xướng.

 

Bảng 1: Tốp các nước bị điều tra PVTM nhiều nhất bởi Hoa Kỳ (1995-2021)

	Các vụ khởi xướng điều tra	Các vụ áp thuế CTC
Trung Quốc	104	86
Ấn Độ	39	27
Hàn Quốc	20	12
Thổ Nhĩ Kỳ	16	12
Canada	14	6
Indonesia	12	7
Brazil	9	5
Italy	9	11
Việt Nam	8	6
Thái Lan	7	1
Nga	6	2
Argentina	5	3
Tổng	249	178

Nguồn: Tổng hợp từ số liệu WTO

 

Các nhóm sản phẩm bị áp thuế CTC nhiều nhất bởi Hoa Kỳ

 

Có rất nhiều ngành hàng bị áp dụng các biện pháp CTC bởi các thành viên WTO trên toàn cầu. Trong đó, kim loại cơ bản và các sản phẩm của chúng là lĩnh vực bị áp thuế CTC nhiều nhất, chiếm đến 50% tổng số vụ việc bị áp dụng biện pháp CTC trên toàn cầu, tiếp đến là các sản phẩm của ngành công nghiệp hóa chất (chiếm 21%) và nhựa, cao su (chiếm 12%). Có thể thấy, các sản phẩm công nghiệp dường như là đối tượng chủ yếu của các biện pháp phòng vệ thương mại trên thế giới.

 

Hình 2: Nhóm sản phẩm bị áp biện pháp CTC nhiều nhất thế giới (1995-2021)

Nguồn: Tổng hợp từ số liệu WTO

 

Trong các vụ điều tra CTC, kim loại cơ bản là sản phẩm bị áp thuế CTC nhiều nhất tại Hoa Kỳ (chiếm đến 56% tổng số vụ bị áp thuế CTC tại nước này), tiếp đến là hóa chất và các sản phẩm liên quan (chiếm 10%).

 

Bảng 2: Các mặt hàng bị áp dụng biện pháp CTC nhiều nhất bởi Hoa Kỳ

Mặt hàng	Số vụ việc bị áp thuế CTC	Tỷ lệ %
Kim loại cơ bản và các sản phẩm của chúng	113	56%
Hóa chất và các sản phẩm liên quan	20	10%
Nhựa, các sản phẩm nhựa; cao su, các sản phẩm cao su	15	7%
Máy móc, thiết bị điện	13	6%
Bột giấy từ gỗ hoặc từ vật liệu xơ sợi xenlulo khác	8	4%
Các sản phẩm khoáng sản	7	3%
Gỗ và các sản phẩm gỗ	5	2%
Các sản phẩm dệt may	5	2%
Thực phẩm chế biến, đồ uống, rượu mạnh và giấm, thuốc lá và các sản phẩm sản xuất thay thế thuốc lá	4	2%
Xe cộ, phương tiện bay, tàu thuyền và các thiết bị vận tải liên hợp	3	1%
Các sản phẩm bằng đá, thạch cao; sản phẩm gốm sứ; thủy tinh	2	1%

Nguồn: Tổng hợp từ số liệu WTO

 

Trung tâm WTO và Hội nhập - VCCI